Profilaktyczna ochrona zdrowia w firmie

Każdy pracodawca powinien dbać o profilaktyczną ochronę zdrowia pracowników zatrudnianych przez siebie. W jaki sposób należy zadbać o ochronę zdrowia pracowników w firmie?

Dokładne przepisy dotyczące profilaktycznej ochrony zdrowia zawarte są w Kodeksie pracy. Zgodnie z nimi, pracownik ma prawo do ochrony przed zagrożeniami w swoim środowisku pracy.

Dodatkowo, prawo do pracy w bezpiecznych i higienicznych warunkach gwarantuje art. 66 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z tym pracodawca, niezależnie od prowadzonej działalności, a także swoich możliwości organizacyjnych i finansowych, ma obowiązek wspierać ochronę zdrowia i życia swoich pracowników.

Pracodawca bezwzględnie zobowiązany jest do:

• zapewnienia pracownikom pracy we właściwych warunkach
• ochrony pracowników przez różnymi zagrożeniami, które dotyczą wykonywanej przez nich pracy
• ponoszenia kosztów ochrony zdrowia pracowników

Zakres obowiązków pracodawcy związany jest z zagrożeniami występującymi w zakładzie pracy.

Profilaktyczna ochrona zdrowia pracowników – zakres obowiązków pracodawcy

W ramach profilaktycznej ochrony zdrowia pracowników, o którą musi zadbać pracodawca, znajduje się szeroka gama czynności.

Profilaktyczna ochrona zdrowotna pracowników obejmuje:

• profilaktyczne badania lekarskie
• wykonywanie ocen ryzyka zawodowego dla stanowisk pracy w firmie
• zapobieganie występowaniu chorób zawodowych i związanych z wykonywaną pracą
• prowadzenie szkoleń BHP pracowników
• dostarczanie pracownikom napojów i posiłków profilaktycznych – nieodpłatnie

Poniżej prezentujemy, jakie są dokładne obowiązki pracodawcy w zakresie profilaktycznej ochrony zdrowia pracowników.

Może Cię zainteresować: Obsługa BHP dla Twojej Firmy.

Zdrowie i Bezpieczeństwo Pracowników: Kluczowe Działania w Zgodzie z Kodeksem Pracy

W zakresie ochrony zdrowia pracownika pracodawca winien wdrożyć szereg środków zgodnie z Kodeksem pracy oraz Konstytucją RP. Wśród kluczowych działań znajdują się: profilaktyczna ochrona zdrowia pracownika, ocena ryzyka zawodowego, zapobieganie chorobom zawodowym, organizacja szkoleń BHP, a także zapewnienie pracownikom nieodpłatnych posiłków i napojów w szczególnych warunkach pracy. Należy również zwrócić uwagę na rodzaje czynników szkodliwych w środowisku pracy, takie jak czynniki biologiczne, chemiczne czy fizyczne, i odpowiednio na nie reagować.

Współczesny rynek pracy wymaga od pracodawców nie tylko przestrzegania istniejących przepisów, ale też elastycznego podejścia do zarządzania zdrowiem i bezpieczeństwem w miejscu pracy. Nowoczesne podejście może obejmować na przykład wdrażanie programów wellness i wellbeing, które promują zdrowy styl życia wśród pracowników oraz pomagają w budowaniu pozytywnej atmosfery w zespole. Działania te przynoszą korzyści zarówno dla pracowników, jak i dla samego przedsiębiorstwa, zwiększając efektywność pracy i zmniejszając absencję chorobową.

Badania lekarskie

Profilaktyczne badania lekarskie obejmują badania wstępne, okresowe oraz kontrolne – wykonuje je lekarz medycyny pracy.

Pracodawca wystawia pracownikowi skierowanie na badania, w którym znajduje się opis stanowiska i ewentualnych zagrożeń. Pracodawca powinien zadbać, aby badania można było wykonać w godzinach pracy.

Pracownikowi przysługuje zwrot kosztów badań i wynagrodzenie za czas badań. W przypadku, gdy badania prowadzone będą w innej miejscowości, pracownik może ubiegać się też o zwrot kosztów przejazdu.

Badania wstępne

Badaniom wstępnym podlegają wszyscy pracownicy przyjmowani do pracy, w tym pracownicy młodociani, a także pracownicy, którzy przenoszeni są na inne stanowiska pracy, na których pojawiają się czynniki niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe w pracy.

Badań wstępnych nie trzeba prowadzić wtedy, gdy:

• pracownik przyjmowany jest na takie samo stanowisko pracy w terminie 30 dni od rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy z tym samym pracodawcą
• pracownik przyjmowany jest na takie samo stanowisko pracy w terminie 30 dni u innego pracodawcy, gdy przekaże orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na tym stanowisku – nie dotyczy prac szczególnie niebezpiecznych

Badania okresowe

Pracownicy zatrudnieni w firmie podlegają także okresowym badaniom lekarskim. Czas prowadzenia badań okresowych zależny jest od daty wskazanej przez lekarza medycyny pracy.

Dodatkowo, pracodawca powinien skierować pracownika na badania okresowe, gdy pracownik na stanowisku pracy narażony jest na kontakt z substancjami i czynnikami rakotwórczymi albo pyłami zwłókniającymi.

Badania kontrolne

Badania kontrolne przeprowadzane są u tych pracowników, którzy z powodu choroby byli niezdolni do pracy przez okres dłuższy niż 30 dni.

Gdy pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim co najmniej 31 dni, wtedy przed ponownym podjęciem pracy pracodawca powinien skierować go na badania kontrolne.

Ocena ryzyka zawodowego

Przepisy zobowiązują pracodawcę do prowadzenia i dokumentacji oceny ryzyka zawodowego na wszystkich stanowiskach pracy.

Ocena ryzyka zawodowego – prowadzona w celu określenia, jakie zagrożenia znajdują się w środowisku pracy, a także mogą przez to mieć wpływ na zdrowie pracownika.

Obowiązkami pracodawcy są:

• opracowanie i stosowanie procedur służących do identyfikacji zagrożeń i ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy
• przeprowadzanie aktualizacji oceny ryzyka zawodowego, gdy na stanowisku pracy doszło do zmian oraz po każdym wypadku przy pracy
• planowanie i wdrażanie rozwiązań, które mają na celu ograniczanie ryzyka zawodowego

Pracodawca zobowiązany jest do przedstawienia pracownikowi oceny ryzyka zawodowego dla stanowiska, na którym wykonywać ma on swoją pracę.

Czynniki szkodliwe

Na stanowiskach pracy mogą występować różne czynniki szkodliwe.

Rodzaje czynników szkodliwych mogących występować na stanowiskach pracy:

• czynniki biologiczne
• czynniki chemiczne
• czynniki fizyczne

Pracodawca ma obowiązek wskazywać na czynniki szkodliwe dla zdrowia w środowisku pracy i informować o nich pracowników.

Dla czynników szkodliwych pracodawca powinien:

• rozpoznać źródła ich emisji
• wykonać ich badania i pomiary
• określić warunki wykonywania pracy, które wpływają na czynniki szkodliwe

Obowiązkiem pracodawcy jest w tym zakresie między innymi wyznaczenie wyposażenia technicznego (maszyn, urządzeń, instalacji, narzędzi), które są źródłem czynników dla szkodliwych.

Pracodawca musi także określić sposób organizacji i wykonywania pracy, odpowiednie środki ochrony, a także wyznaczyć rzeczywisty czas narażenia na działanie czynników szkodliwych.

Dodatkowo, pracodawca powinien skonsultować z pracownikami albo ich przedstawicielami działania dotyczące rozpoznania, typowania, a także badań i pomiarów czynników szkodliwych. Powinien też udostępnić im wyniki wykonanych badań i pomiarów czynników szkodliwych.

Jeżeli okaże się, że dopuszczalne stężenia i natężenia czynników szkodliwych zostały przekroczone, wówczas pracodawca musi bezzwłocznie poinformować o tym pracowników i umieścić takie informacje na stanowisku pracy.

Może Cię zainteresować: Obsługa PPOŻ

Choroby zawodowe

Pracodawca ma obowiązek zapobiegania chorobom zawodowym.

Choroba zawodowa – choroba znajdująca się w wykazie chorób zawodowych, która powstaje jako skutek działania czynników szkodliwych dla zdrowia na danym stanowisku pracy lub w związku z metodą wykonywania pracy.

Pracodawca ma także obowiązek zgłoszenia każdej takiej choroby albo jej podejrzenia do Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz do właściwego okręgowego inspektoratu pracy.

Szkolenia BHP

Pracodawca powinien prowadzić szkolenia z zakresu BHP – bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników nowo zatrudnianych i już pracujących w zakładzie.

Szkolenia mają odbywać się w czasie pracy oraz na koszt pracodawcy. W przypadku, gdy szkolenia odbywają się poza godzinami pracy, wówczas zaliczane są do czasu pracy.

Szkolenia BHP dzielone są na:

• szkolenia wstępne BHP – prowadzone przed dopuszczeniem pracownika na stanowisko pracy, składają się z instruktażu ogólnego i stanowiskowego
• szkolenia okresowe BHP– prowadzone w celu aktualizacji i uzupełnienia informacji, częstotliwość szkoleń okresowych zależna jest od zajmowanego stanowiska pracy

Napoje i posiłki

Gdy pracownicy pracują na warunkach szczególnie szkodliwych, pracodawca powinien zapewnić im dostęp do nieodpłatnych posiłków i napojów. Pracodawca nie może zastąpić posiłków i napojów dla pracowników przekazaniem im ekwiwalentu pieniężnego.