Obowiązki pracodawcy w zakresie BHP
Pracodawca ponosi odpowiedzialność za BHP w swoim zakładzie. O czym powinien pamiętać każdy pracodawca?
Obowiązki pracodawcy BHP
Pracodawca zatrudniający pracowników jest zobowiązany przepisami Kodeksu pracy do:
- Organizowania prac w sposób umożliwiający przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy – BHP,
- Dbania o przestrzeganie zasad BHP w swoim zakładzie,
- Wydawania poleceń i kontrolowania przestrzegania poleceń w zakresie BHP,
- Reagowania na potrzeby w zakresie BHP przedstawiane przez pracowników,
- Stworzenia polityki zapobiegającej chorobom zawodowym i wpadkom przy pracy, biorąc przy tym pod uwagę organizację pracy, warunki pracy, zagadnienia techniczne, środowisko pracy,
- Brać pod uwagę szczególne przepisy dotyczące ochrony pracowników młodocianych, kobiet w ciąży, karmiących, osób niepełnosprawnych,
- Wykonywać nakazy, decyzje, wystąpienia, zarządzania, które zostały wydane przez organy sprawujące nadzór nad BHP,
- Wykonywać zalecenia społecznego inspektora pracy.
Obowiązki BHP pracodawcy względem pracowników
Obowiązkiem pracodawcy jest ochrona życia i zdrowia pracowników przez przestrzeganie przepisów BHP.
Pracodawca jest zobowiązany do tego, by informować pracowników o zagrożeniach zdrowia i życia na stanowiskach pracy, o zasadach postępowania w razie pojawienia się awarii oraz o działaniach, które mają chronić i zapobiegać zagrożeniom.
Pracodawca musi też szkolić pracowników pod kątem BHP oraz kierować ich na badania lekarskie wstępne, okresowe i kontrolne.
Ponadto pracodawca musi wyznaczyć pracowników do udzielania pierwszej pomocy i prowadzenia działań w zakresie ewakuacji i zwalczania pożarów.
Pracodawca musi też udostępniać pracownikom odpowiednią odzież, obuwie, a także środki ochrony indywidualnej i zbiorowej.
Gdy wymagają tego przepisy BHP, pracodawca musi zapewniać pracownikom posiłki i napoje.
Konsultacje pracodawcy z pracownikami
Obowiązkiem pracodawcy BHP jest konsultowanie się z pracownikami oraz przedstawicielami pracowników w sprawach dotyczących BHP.
Pracodawca powinien konsultować z pracownikami:
- Zmiany w organizacji pracy,
- Nowe procesy technologiczne, środki stosowane w pracy,
- Nowe wyposażenie stanowisk pracy,
- Ocenę ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy,
- Kwestie tworzenia służb BHP,
- Szkolenia pracowników w zakresie BHP,
- Przydzielania środków ochronnych oraz odzieży i obuwia.
Konsultacje powinny odbywać się w godzinach pracy.
Ryzyko zawodowe
Pracodawca jest zobowiązany do tego, by prowadzić ocenę ryzyka zawodowego i udokumentować ją odpowiednimi dokumentami.
Musi on również prowadzić odpowiednie badania i pomiary czynników, które są szkodliwe dla zdrowia.
Wypadki przy pracy
W razie wypadku przy pracy pracodawca musi powiadomić odpowiednie służby oraz systematycznie analizować przyczyny wypadków, by wykorzystywać odpowiednie środki zapobiegawcze.
Wyznaczenie koordynatora BHP
Wtedy, gdy w jednym miejscu pracy pracę wykonują pracownicy od wielu pracodawców, wówczas obowiązkiem pracodawców jest:
- Współpracowanie ze sobą,
- Wyznaczenie koordynatora, który sprawuje nadzór nad BHP wszystkich pracowników,
- Ustalenie sposobów postępowania w razie pojawienia się zagrożeń dla zdrowia albo życia,
- Informowanie o zagrożeniach na stanowiskach pracy.
Koordynator BHP ma na celu kontrolę przestrzegania przepisów BHP przez pracowników. Nie zwalnia on jednocześnie pracodawców z obowiązków BHP względem swoich pracowników.
Powołanie służby BHP
Pracodawca ma obowiązek utworzenia służby BHP wtedy, gdy zatrudnia powyżej 100 pracowników.
Służba BHP pełni zadania doradcze i kontrolne dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy. Rolę służby może pełnić osoba zatrudniona w firmie lub też zewnętrzny specjalista.
Pracodawca może również samodzielnie pełnić zadania służby BHP – w tym celu musi on przejść odpowiednie przeszkolenie.
Pierwsza pomoc przedmedyczna
Pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia pierwszej pomocy w razie nagłych wypadków.
Powinien on stworzyć zaplecze do prowadzenia pierwszej pomocy przedmedycznej oraz wyznaczyć pracowników do udzielania pierwszej pomocy.
Działania w tym zakresie powinny być dostosowane do charakteru działalności i liczby pracowników.
Pożary i ewakuacja pracowników.
Obowiązkiem pracodawcy w zakresie BHP jest zwalczanie pożarów oraz prowadzenie ewakuacji pracowników.
Powinien on w tym celu stworzyć odpowiednie zaplecze PPOŻ i wyznaczyć drogi ewakuacyjne, a także powołać pracowników, którzy mają wykonywać działania w ramach zwalczania pożarów i ewakuacji.
Występowanie zagrożeń na miejscu pracy
Pracodawca musi niezwłocznie poinformować pracowników o tym, że pojawiły się zagrożenia dla ich zdrowia lub życia w zakładzie pracy. Musi on również podjąć odpowiednie działania, aby zapewnić im właściwą ochronę.
Gdy występuje bezpośrednie zagrożenie dla życia albo zdrowia pracowników, pracodawca musi:
- Zatrzymać prace,
- Wydać polecenie, by pracownicy udali się w bezpieczne miejsce,
- Usunąć zagrożenie przed rozpoczęciem dalszych prac,
- Umożliwić pracownikom podejmowanie działań, aby zapobiec niebezpieczeństwu.
Odpowiedzialność wykroczeniowa pracodawcy
Pracodawca, który nie realizuje swoich obowiązków w zakresie BHP, narażony jest na odpowiedzialność wykroczeniową.
Według przepisów pracodawca narażony jest wtedy na nałożenie na niego kary grzywny w wysokości od 1 000 złotych do 30 000 złotych.